Op 19 september 2023 sprak Koning Willem-Alexander de Troonrede uit, waarin hij terugblikte op de afgelopen tien jaar en de belangrijkste gebeurtenissen en ontwikkelingen in Nederland en daarbuiten belichtte. Hier volgt een samenvatting van de belangrijkste punten:
- Reflectie op de afgelopen 10 jaar: De Koning haalde herinneringen op aan gebeurtenissen zoals de aanslag op vlucht MH17, de coronaperiode, de oorlog in Oekraïne en de herdenking van de afschaffing van de slavernij.
- Sociale samenleving: De Koning benadrukte de verbondenheid van Nederlanders en de kracht van het maatschappelijk weefsel. Hij sprak over de uitdagingen op het gebied van kansengelijkheid, bestaanszekerheid en discriminatie.
- Demissionair kabinet: Ondanks de demissionaire status van het kabinet, zijn er urgente zaken zoals het armoedevraagstuk, herstel voor de toeslagenouders, aardbevingsschade in Groningen en steun aan Oekraïne.
- Economische maatregelen: Er worden koopkrachtmaatregelen genomen ter waarde van 2 miljard euro, waaronder verhoging van de huurtoeslag en het kindgebonden budget.
- Internationale betrekkingen: De Koning sprak over de Russische agressie tegen Oekraïne en de noodzaak voor internationale samenwerking, zowel binnen de EU als met bondgenoten zoals de Verenigde Staten.
- Democratie en rechtsstaat: De Koning benadrukte het belang van het beschermen en versterken van de democratische rechtsstaat en het tegengaan van georganiseerde misdaad.
- Cultuur: Cultuur wordt gezien als een middel om tegenstellingen te overbruggen en verbinding te creëren. Er wordt geïnvesteerd in de Cultuurkaart voor jongeren en openbare bibliotheken.
- Onderwijs: Er is aandacht voor taal, rekenen en waardering voor het middelbaar beroepsonderwijs. De herinvoering van de basisbeurs is gerealiseerd en er wordt ingezet op het tegengaan van het lerarentekort.
- Klimaat en milieu: Het kabinet zet in op een ambitieus klimaatbeleid en stikstof- en natuurbeleid, met speciale aandacht voor jonge boeren en de biologische sector.
- Volkshuisvesting: Er wordt gewerkt aan het bouwen van meer betaalbare woningen en betere bescherming van huurders.
- Arbeidsmarkt: Er wordt ingezet op meer vaste banen, tegengaan van discriminatie en betere werkomstandigheden voor arbeidsmigranten.
- Zorg: Er zijn zorgakkoorden gesloten voor betere en betaalbare zorg. Er is aandacht voor ouderenzorg, mantelzorgers en jeugdzorg.
- Afsluiting: De Koning benadrukte het belang van samenwerking en het bieden van houvast en hoop in een tijd van verandering.
De Koning benadrukte de diepe verbondenheid binnen het Koninkrijk, de uitdagingen van kansengelijkheid en bestaanszekerheid, en de noodzaak om te blijven werken aan een inclusieve samenleving. Hij sprak over de impact van de coronacrisis, de oorlog in Oekraïne en de herdenking van de afschaffing van de slavernij.
Financiële voorzichtigheid is geboden, maar er zijn urgente zaken die aandacht vereisen, zoals het armoedevraagstuk, de toeslagenaffaire en de aardbevingsschade in Groningen. Er wordt extra geïnvesteerd in koopkrachtmaatregelen, onderwijs, cultuur, en duurzaamheid. De Koning benadrukte ook het belang van internationale samenwerking, vooral gezien de geopolitieke uitdagingen zoals de situatie in Oekraïne.
De Troonrede van 2023 biedt een genuanceerd beeld van de uitdagingen en kansen waar Nederland voor staat. Het is duidelijk dat, ondanks de vele successen en prestaties van het afgelopen decennium, er nog veel werk aan de winkel is. De nadruk op verbondenheid en inclusiviteit is prijzenswaardig, maar de daadwerkelijke implementatie van deze idealen in beleid en praktijk zal de ware test zijn. Het is essentieel dat de Nederlandse samenleving en haar leiders samenwerken om de beloftes van de Troonrede waar te maken en een toekomst te creëren die recht doet aan alle burgers.